Samet Doğan’ın hayatında savaş muhabirliği ile edebiyat bir yerde buluştu ve o, savaş muhabirliği periyodundaki anılarını birinci kez “Cuma Günü Uçmayan Kuş”ta anlattı. Artık de çocukluğumun canavaruı dedidiği Congolos’ta, babaannesinden dinlediği kıssaları anlatıyor. Bir sonraki romanında ise, Yemen’deki son savaştaki anılarını anlatmayı planlıyor…
DUYGULARIN EN GERÇEK HALİNİN YAŞANDIĞI YERLERDE YAŞAMAK, MÜELLİFLİĞİ ELBETTE BESLİYOR
– Samet Doğan kimdir? Okurlarımıza biraz kendinizden bahsedebilir misiniz? Bilhassa yazmaya ne vakit ve nasıl başladınız?
Aslen Yozgatlıyım, liseden sonra Suriye’ye gittim ve Şam’da yaşamaya başladım. Orada eğitimimi tamamladıktan sonra gazetecilik yapmaya başladım. Edebiyatla orta okul yıllarından başlayan güçlü bir münasebetim vardı. Küçük kıssalar yazmayı seviyordum; ancak tam manasıyla yazmaya savaş sırasında, Halep’te başladım. Yirmi beş yaşında bir roman yazmaya karar verdim. Oradaki insanların öykülerini anlatmak istiyordum ve birinci kitabım bu türlü şekillendi.
– Türkiye’nin En Genç Ortadoğu Muhabiri olarak tanındınız. Bu seyahat nasıl başladı?
Savaş muhabirliğine çok erken yaşta başladığım için bu türlü söyleyenler olmuştu. Arap Baharı başladığında ben de savaş muhabirliği yapmaya başlamıştım. Suriye’den, Irak’a, Yemen’den Libya’ya kadar pek çok savaş bölgesinde vazife yaptım. Bu seyahat, Arapça bilen biri olmam nedeniyle doğal olarak gelişti. Zira yanı başımızda pek çok şey oluyordu ve Türk medyası bilgileri Avrupalı ajanslardan alıyordu. Buna bir dur demek ve bilgiyi birinci elden almak için alana atılmak gerekliydi.
– Bu nasıl bir ruh hali? Size neler kattı?
Aslında en bilindik sözle, beni ben yapan şey diyebiliriz. Ruh halinden çok kavrayış olduğunu söyleyebilirim. İnsanın her halini görmek, acziyeti, yokluğu, yıkılmayı yaşamak ve insanların vakitle katliamlara bile duyarsızlaştığını görmek… Bunlar bana insanın ne demek olduğunu ve hudutlarını öğretti.
– Yazarlığınızı beslediğini söyleyebilir misiniz?
Ünlü bir müellif, “Ölümle dans etmeden sanat imkânsızdır” der. Bu kelam, her ne kadar artistik üzere görünse de içerisinde bir hakikati de barındırıyor. Hislerin en gerçek halinin yaşandığı yerlerde yaşamak müellifliği elbette besliyor.
– Müelliflik en çok acıdan mı besleniyor sanki?
Acı, muharririn bir yazma dürtüsü olabilir; ancak müellifliği hayattaki her şey besliyor.
CONGOLOS, BENİM KÜÇÜKLÜĞÜMÜN CANAVARI
– Savaş muhabirliği döneminizdeki anılarınız “Cuma Günü Uçmayan Kuş”u ortaya çıkardı. Son romanınız “Congolos”ta beslendiğiniz şey neydi?
Congolos, benim küçüklüğümün canavarı. Babaannem bu kıssaları bana anlattığında daha parmak kadar çocuktum. Elbette o vakitler Congolos anlatısının çok eskilere dayanan bir kelamlı kültürün kesimi olduğunu bilmiyordum. Yalnızca babaannemin anlattığı kıssalar olarak görüyordum. Akademik metinlerde, Türk kültürü araştırma kitaplarında karşılaşınca, aslında binlerce yıllık anlatılar olduğunu anladım. Tam da burada başladı geçmişe gidişim. Bu öykülerden çağdaş bir roman yazmaya karar verdim. Geçmiş ve günümüzü harmanlamak hoşuma gitti.
– Pekala Congolos nasıl bir kıssa?
Bir köy çocuğunun başından geçen hem sosyolojik hem de metafizik olaylar zinciri. Biraz günümüze uygun bir anlatım lisanıyla çift katmanlı devam eden bir roman!
– Dünyayı yuvarlak değil, kat kat gören bir köy çocuğunun gözünden anlatıyorsunuz bu öyküyü? Bu çocuğun bakış açısını kurgularken nasıl bir ruh halindeydiniz?
Aslında çocukta kendimden çok fazla şey var. Hayata bakışı, kenti kavramaya çalışması geçmiş zamanlarımdan kalma hatırımda kalanlardan oluşuyor. Ben de romanın kahramanı üzere kentte gördüğüm tuhaf şeylere her vakit hayret ederdim; fakat sesimi çıkarmazdım.
– Doğal evvel şunu sormalıydım: Roman büsbütün kurgu mu? Bu çocuk, sizin çocukluğunuz mu yoksa?
Hikâye hem Yozgat’ta hem de İstanbul’da geçiyor. Karakter kendi çocukluğumdan izler taşıyor; ancak kıssa külliyen kurgu. Gerçeklikten izler taşısa da nasıl derler, büsbütün hayal eseri.
– Sizce bu roman en çok kimleri etkileyecek?
Fantastik yahut büyülü gerçekçi roman severleri etkileyeceğini düşünüyorum. Bilhassa gençlerin güzeline gideceğini düşünüyorum.
ROMANDAKİ MEVLİDE NİNE ASLINDA BABAANNEM
– Babaannenizden bir alıntı cümle ile başlıyorsunuz romana. Hayatınızda sizi etkileyen isimlerden biriydi sanırım…
Elbette. Romandaki Mevlide Nine aslında babaannem. Ondan duyduklarımı romana işlemeye çalıştım.
– Nasıl yazarsınız? Bir rutininiz var mı?
Evet aslında var. Duyanlara biraz garip geliyor; lakin kalabalık ortamlarda yazabiliyorum. Gürültünün ve insanların olduğu yerlerde. Sabah erken saatlerde yazmaktan da epey keyif alıyorum.
– Yeni kitap çalışmalarınız var mı? Biraz bahsedebilir misiniz?
Henüz başlamasam da başımda bir öykü var. Tekrar savaş muhabirliği periyodundan kalma bir gerçek öykü. Yemen’deki son savaşta geçiyor. Bunu yazmak istiyorum.
Damla Karakuş: Teşekkür ederim.
Samet Doğan: Teşekkür ederim.
Congolos
Samet Doğan
Profil Kitap
S.: 240
Kitabı satın almak için tıklayınız: D&R
*
Damla Karakuş
[email protected]
Instagram: biyografivekitap
