Fahrelnissa Zeid kimdir
Bir sanatçı olarak doğup prensesliği hanesine ekleyen renklerden korkmayıp zıtlıklarda kendini bulan i love that for you izle Türkiye’nin birinci bayan ressamlarından Fahrelnissa Zeid in hayat hikayesidir
Fahrelnisa dünyanın sayılı müzelerinde imzasını taşıyan tablolarının bulunduğu bir sanatçı Soyut kavramlarda kendini bulan kocasının vefatından sonra daha çok portreler çizen in the soop friendcation izle bir ressam Londra da açtığı 4 sergiden 1947 dekinin açılışına İngiltere Kraliçesi Elizabeth de gelmişti Aslında buna şaşmamak gerek Nihayetinde o da bir prenses idi Dünyada birçok ülkede stantlar açan intertwined izle Fahrelnisa nın resimlerinden Adolf Hitler de övgüyle bahsediyordu
Elbette herkes ondan ve fotoğraflarından övgüyle bahsetmeliydi Zira o birçok sanatçı yetiştirmiş Kabaağlızade Ailesi nden geliyordu Fahrelnissa II Abdülhamit devri sadrazamlarından Cevat jungle izle Paşa nın yeğeni Halikarnas Balıkçısı diye bilinen müellif Cevat Şakir Kabaağaçlı nın ve Gravür Sanatkarı Aliye Berger in kız kardeşi Seramik Sanatkarı Füreya Koral ın teyzesi Ressam Nejad İhtilal ve kacis izle Tiyatrocu Tatlı Devrim in de annesiydi
Renklere doyamayan bu enfes bayan 118 yıl evvel bugün dünyaya geldi Hayata gözlerini açtığın bugün renklerin tekrar sarsın seni bayan
İyi ki doğdun
Şakir kingdom 2 izle Paşa ve ailesi
Çocukluğu
Fahrelnisa 7 Ocak 1901 de İstanbul da Büyükada daki köşklerinde Sare Hanım ve Kabaağaçlızade Mehmed Şakir Paşa nın dördüncü çocukları olarak dünyaya geldi Ailesi ona Fahrünnisa kiyma izle diye hitap ediyordu Lakin o ileride bir ressam olduğunda Fahrelnisa ismiyle atacaktı imzalarını Şakir Paşa Ailesi olarak anılan Kabaağaçlızade Ailesi nin verdiği çokça verdiği sanatkardan yalnızca biriydi Babası devlet adamı konusanlar izle asker ve tarihçiydi Ailenin geçmişi de asker kökenine dayanıyordu Dedesi Miralay Asım Beyefendi vaktinde Afyon un Kabaağaçlı köyüne yerleşmiş ve burada çiftlik sahibi olmuştu Ailenin soyadı bundan sebep Kabaağaçlı idi leanin 7 yasami izle
Fahrelnisa nın kardeşleri Cevat Şakir Hakkiye Ayşe Suad ve Aliye idi Ağabeyi Cevat Şakir hepimizin Halikarnas Balıkçısı olarak tanıdığı o müellif kardeşi Aliye de tekrar kendisi üzere ressam olacaktı
Fahrelnisa let the right one in izle renklerin büyüsüne çocuk yaşta kapıldı Şimdi 9 10 yaşlarında resme olan ilgisini yeterliden güzele belirli ediyordu Sanatçı bir aileden gelmenin bahtını taşıyordu şüphesiz 14 yaşına vardığında Fahrelnisa olgun ressamlar üzere desenler çizer olmuştu İşte bu noktada eğitim süreci de başladı Ailesi onun bu yeteneğini fark etmişti Geleceğin değerli sanatkarlarından biri olacağından da hiç kuşkular yoktu Fahrelnisa işgal vakitlerinde Sanayi i Nefise nin birinci bayan öğrencilerinden biriydi
İzzet Melih İhtilal ile
Fahrelnisa evlendi
Fahrelnisa bilhassa sanata düşkünlüğü açısından ziyadesiyle kültürlü ve de hoş bir genç kızdı Ailesi de hayli hürmet duyulan varlıklı bir aileydi Hal bu türlü olunca genç kızlığa adımını atar atmaz evlenmek için pek talibi vardı Beğeneni çoktu Vakitle ailesinin de fikri kızlarının evlenmesinden yana oldu
Yazar İzzet Melih Devrim ile 1920 de Sanay i Nefise ye başladığı yıl tanışıp evlenmeye karar verdiler Bir yandan okul da devam etti Melih Beyefendi ile evli olmak eğitimine mahzur olmamıştı Eğitimine Sanayi i Nefise nin birinci öğrencilerinden biri olarak başlayan Fahrelnisa akabinde Paris te Ranson Akademisi nde Stalbach ve Bissiere nin yanında devam etti 1929 1930yıllarında da İstanbul Hoş Sanatlar Akademisi nde Namık İsmail in öğrencisiydi fotoğraf yapmaya bu hususta kendini geliştirmeye devam etti
İkisi de hayli kültürlüydü Bu bağ onlara pek çok şey kazandırdı Birlikte Avrupa seyahatlerine çıktılar Melih Beyefendi sayesinde pek çok muharrir ve entelektüel isimlerle tanıştı 14 yıl sürecek bu evlilik onlara iki de çocuk getirdi Sanatçı aile sanat konusunda da çoğalmıştı Oğulları Nejad annesi üzere ressam olmayı seçerken kızları Sevecen de tiyatro oyuncusu oldu
Yıllar sonra karısı Maria İhtilal şöyle bir açıklama yapacaktı Eşimin annesiyle münasebeti güç bir ilgiydi zira Fahrelnisa Zeid oğlunu kıskanırdı Annesiyle bağını kuramayan Nejad annesine duyduğu hayranlığı ve öfkesini resme akıtmayı seçti Resmi kullanarak annesiyle yüzleşmek istemişti Annesinin peşinden koşarken kim olduğunu buldu O da tıpkı annesi üzere bir ressamdı
Sanatta aranan isim
Fahrelnisa Melih Beyefendi ile birinci evlendiği periyotlarda hoşluğu ve kültürlü oluşuyla çok beğeniliyordu epey tanınan bir isim haline gelmişti O denli ki periyodun hoşluk yarışlarında onu heyet olarak görebilirdiniz Ayrıyeten İngiltere nin Türkiye Büyükelçisi Clerk in eşinin yazdığı Fransızca bir oyunda sahneye de çıkmıştı Sanatın her koluna kusursuz ve naif dokunuşuyla sanat topluluğunun aranan isimlerindendi
İkinci eşi Buyruk Zeid çocukları Hoş ve Raat
Tekrar evlendi
1934 te Melih Beyefendi ile evliliğini sonlandıran Fahrelnisa periyodun Ankara Irak Elçisi Ürdün Hükümdarı Abdullah ile Irak Hükümdarı Faysal ın küçük kardeşi Buyruk Zeid ile evlendi Sanat konusunda aldığı pozisyondan çok bu evlilik ona prenseslik de getirmişti O Avrupa ülkelerindeki sanat çalışmalarında Prenses Fahrelnisa idi Bu evlilikten Raat ismini verdikleri bir oğulları oldu
Prens eşinin iş durumundan sebep pek çok yerde yaşadı Elçilik misyonuyla Berlin Londra kral naibi olduğu devirde de Bağdat Daha sonra Irak ta çıkan isyanda kral ve yakınları öldürüldü Hükümet de Emir in Londra Büyükelçiliği misyonuna son vermişti Onlar da Paris e yerleşti
Fahrelnisa Zeid ve resimleri
Bu Fahrelnisa için Türkiye dışında yaşamak değil sanat yaparak yaşamak demekti Bir mühlet resme orta verse de 1942 de D Kümesi Ressamları na katıldı Birinci ferdî standını 1944 te İstanbul Maçka daki konutunda açtı Arkasını Paris Londra Brüksel New York üzere birçok kentte açacağı stantlar izleyecekti
İstanbul Hoş Sanatlar Akademisi ndeki erken devir desen çalışmaları figüratif nitelikteydi Anıtsallık tasasıyla yapılmıştı ve daha çok iç yer tasvirleri formunda kendini gösteriyordu Bu tasvirlerde de daha çok minyatürü andıran bir yer kurgusu vardı Kalın boyama tekniği kullanıyor ve derinlik yanılsamasını da kasıtlı olarak ihmal ediyordu Renkleri ihtimamla aldığı bu devirde çalışmaları Henri Matisse yi çağrıştırıyordu
1940 ların sonuna geldiğimizde ise soyut çalışmalara yöneldi Zati en çok bu yapıtlarla bilindi Son derece anıtsal ve ışıklı renkleri tercih ediyordu Yapıtları ağır bir lirizm içeriyordu Bu soyut çalışmalar devrin eleştirmenleri tarafından farklı görüşlerle değerlendirildi
Avrupalı eleştirmenlere nazaran Fahrelnisa nın sanatında bilhassa Doğu ya dair izler arıyorlardı Geometrik ve özgür soyutlamacı kompozisyonlardan oluşan bu yapıtlarda bazılarına nazaran İslami estetik vardı
Bunun yanında bir de şöyle bir karmaşa kelam konusuydu Fahrelnisa Batılılara nazaran Doğulu bulunuyordu Türkiye nin değerlendirmesinde ise o Batılı bulunuyordu
1950 1960 yılları ortasında soyut çalışmaları konusunda kendini daha da geliştirdi Bu sefer bir yandan da Amerikan soyut dışavurumculuğun romantik kanadını anımsatan bir soyut kavrama ulaşmıştı Artık resimsel detaylarla daha az ilgileniyordu Materyalin kendini okutma isteği ön plandaydı Asıl husus bu dokulandırma ve boyamanın gerisinde kalıyordu
Büyük tuvaller üzerine çalışıyordu Büyük tuvaller üzerinde küçük geometrik formları renkleri en can alıcı en parlak tonunda seçip boyuyor coşkusunu karşısındakine de bulaştırıyordu Kontrast renkleri kullanırken ziyadesiyle mertti Ahenk telaşı taşımıyordu Tüm renkleri sabırla bir ortaya getiriyor farklı ve özgün bir bütün oluşturuyordu Yapıtı ışıl ışıl dağılan küçük geometrik modüllerin oluşturduğu bir ağa dönüştürmeyi başarmıştı Tam da kurguladığı gibi
O bilhassa fotoğraf konusunda kendini daima geliştirme gereksinimi güden bir sanatçıydı Kendine has plastiği ve fotoğraf lisanı tek bir üsluba indirgenemeyecek kadar değişken ve zengindi Figürlü fotoğraflarda portreleri de başka bir yer edindi Bilhassa yakınındaki insanların hayli büyük boyutta portresini çalışıyordu Bilhassa ışıklı ve Sümer adak heykelciklerindeki üzere ifadeyi tanımlayan büyük gözleriyle
Ortadoğu nun en yüksek fiyata satılan eseri
Fahrelnissa 1962 de yaptığı bir yapıtına Break of the Atom anda Vegetal Life Aton Patlaması ve Bitkisel Hayat ismini verdi Bu fotoğrafta İslam Sınır Sanatının estetiğini Sufizmin mistik karakterleri ile buluşturmuştu Üstelik bunları tıpkı vakitte Paris te yaşadığı devirlerde etkilendiği Bizans ve Batı sanatının estetiği ile de harmanlamıştı Tekrar fotoğraflarında bulunan geometrik hal ve yazılar vardı Bu tasavvufi kendini yineleyen geometri ve çizgiye dayalı Doğu gizemciliğinin bir uzantısı olarak değerlendiriliyordu
Bu fotoğraf 2013 te satıldığında Fahrelnisa Zeid Ortadoğu nun en yüksek fiyatla satılan yapıtını resmeden kadın unvanını kazandı
Eşinden sonra
Fahrelnisa 1970 te kocasını kaybetti Bir daha asla fotoğraf yapmamaya karar vermişti aslında Lakin fotoğraf onun çocuk yaşından beri hayatını tabir eden ve yok olmayan tek şeydi 1976 da oğlu Raat ın yanına Amman a yerleşti İşte bir daha yapmam dedikten sonra verdiği birinci yapıtı de burada 1979 da yaptı Ona kocasının mevtten sebep duyduğu sonsuz acı ve ona hasretle Endless Thoughts Sonsuz Düşünceler ismini vermişti
Aslında kocasından sonra daha çok portreye yönelir Gazeteci Müellif Zeynep Oral ona bir söyleşileri sırasında Neden portre diye sorduğunda Fahrelnisa şöyle yanıtlıyordu Eşim Zeid imi yitirdikten sonra kendimi bir uçurumun başında buldum Boşluğa yuvarlanmamak için bomboş atölyemde bana bir mevcudiyet gerektiğine inandım Ve Zeid in portresini yapmaya başladım Artık atölyemde yalnız değildik Portre ve ben birbirimizi bulmuştuk
Amman da kendi ismiyle anılan bir sanat enstitüsü kurdu Stantlara de devam etti son devirde bilhassa yöneldiği portrelerini ve daha fazlasını en son 1988 de İstanbul da 1990 da da Fransa ve Almanya da sergiledi
Fahrelnisa Zeid öldü
Fahrelnisa son günlerine kadar oğlu Raat ın yanında Amman da yaşadı Kocası öldüğünde Ürdün Hükümdarı ülkesinde yas ilan etmişti Prenses Fahrelnisa da 5 Eylül 1991 de hayata gözlerini Amman da kapadı Cansız vücudu de Ürdün Kraliyet Mezarlığı na defnedildi
Sanatçı yetiştirmeyi kendine misyon edinmişçesine süregelen bir aileye doğuştan sanatçı olarak gelmişti o Yanılgılarıyla çok sevdikleriyle nefretleriyle daima fotoğrafta buluştu Gönlünü renklerde dinlendirdi Prens kocasının prensesi oldu Kendine has renk kullanımı geometrik biçimlere hayat verişi ve portreleriyle bir Fahrelnisa Zeid geçti bu dünyadan
İyi ki
Damla Karakuş
email protected
Not Biyografisini okumak istediğiniz şahısları lütfen bizimle paylaşın
Instagram biyografivekitap
