Sunay Akın kimdir
Kelimelerin hayata kattığı manası keşfeden, hayallerinin peşinden koşan şair, Sunay Akın’ın hayat hikayesidir…
Oyuncak Müzesi’ne adım attığınızda sizi karşılayan bir naif yürek vardır. İşte o naif yüreğin ismi, Sunay Akın. Bilhassa bir okul öğrencilerini getirmişse, onları önüne katar ve dört katın tüm oyuncaklarını çocuklarla birlikte gezer. Tüm hayalini döktüğü bu müze, onun insan sevgisinin en gerçek örneği. İşte bu biyografi de aslında tüm bu sürecin öyküsü…
Mükemmel örnek bir anne ve tam vaktinde bulduğu gerçek aşk ile hayatını şekillendiren, kurduğu hayallerle yolunu çizen bir örnek insan o. Şair, muharrir, kelam cambazı… Hepsinden de öte, özgürlüğü keşfettiği için keyifli olan ve memnunluk dağıtan biri. O denli ki, bir gün “Özgürlüğü elinden alınmış çocuğa ‘büyük’ denir” diye uğurlamaya başladı seyircilerini Sunay Akın. Zira o, özgürlüğü keşfetmişti.
Özgür ruhunu martılara eş tuttuğun bir ömrün olsun hoş adam…
Doğum günün kutlu olsun…
Çocukluğu ve eğitim hayatı
Sunay, 12 Eylül 1962’de, Trabzon Maçka’da, Tülay Hanım ve Tuncay Bey’in oğlu olarak dünyaya geldiğinde ailesi, ona “Şükrü Sunay” ismini verdi. Dünyaya geliş serüvenini aslında en güzel kendisi anlatacaktı yıllar sonra. Birinci görüşte aşkın tatlı meyvelerinden biri olarak dünyaya gelmenin tanımı, lakin bu kadar hoş yapılabilirdi.
İşte şöyle anlatacaktı Sunay bu serüveni: “Ben kendimi Terzi Tuncay’la anlatıyorum. Trabzon’un en ünlü terzisiydi Tuncay Beyefendi. Herkes ona elbise diktirmek isterdi. Bir gün 17 yaşında bir genç kız girdi dükkana, yanında annesiyle. Kız, bordo renkli bir ceket diktirmek istiyordu. Terzi Tuncay, siparişi kabul etti. Zira kız çok hoştu. Kızı palavradan yere provaya çağırdı; hem de kaç defa. Terzi Tuncay, bu hoş genç kıza aşık olmuştu. Uzun süren provalardan sonra o bordo ceket dikildi. Üç tane düğmesi o bordo ceketin; işte ben ortanca düğmesiyim”.
Sunay’a nazaran, bu aşkın nişanesiydi bu ceket. İşte bu sebepten naifliğine yaraşır bir hareketle bu ceketi daima meskeninde saklayacaktı…
Sunay, ortanca düğmeydi. Birinci düğmeye Kutay, son düğmeye de Yüksel ismini vermişti ailesi. Sunay’ın çocukluğu 10 yaşına kadar Trabzon’da geçti. Ailesi, çocuklarının daha âlâ bir eğitim alabilmesi için İstanbul’a taşınmaya karar verdi. İstanbul Haydarpaşa Lisesi’nde okudu ve yükseköğrenimini İstanbul Üniversitesi Fiziki Coğrafya Bölümü’nde tamamladı.
Kitap kurdu bir çocukluk
Sunay, annesi sayesinde adeta bir kitap kurdu olarak büyüdü. Bu günlerine gelişindeki en kıymetli katkı, kuşkusuz annesine aitti. Zira Tülay Hanım, her okul dönüşünde çocuklarını en hoş elbiseleri içinde, en bakımlı haliyle beklerdi ve haftanın bir günü kesinlikle kitap almaya masraflardı. Komşuları bile biliyordu artık bu rutini.
Tülay Hanım, çocuklarına kitap sevgisi aşılamak için tıpkı bir düğüne masraf üzere ihtimamlı ve süslü oluyordu. Bu, Sunay’ın çocukluğuna dair hatırladığı en canlı ve en hoş anısıydı. Yıllar sonra bunları paylaşırken, “Bunu yapan annem, ilkokul mezunuydu” diye bitirecekti anısını…
İlk şiiri
Sunay, o denli çok kitap okuyordu ki, sonunda kalemi de eline almıştı. Birinci şiirini yazdığında şimdi 7 yaşındaydı. Anne ve babasının odasındaki elbise dolabındaki boş duran tek askılığa yazmıştı şiirini. “Üşümüyor musun?” diye sesleniyordu yalnız askıya. Tutku dolu ruhu işte birinci o vakit, oracıkta çıktı açığa…
1984’te de bir şiiri birinci defa yayımlandı. O da sobanın içinde kütürdeyen odunu anlatıyordu. Sunay, nasıl başladıysa, o denli his yüklü devam etti. Benzetmeleri daima ilgi çekecekti.
İlk şiir kitabı
İlk şiir maceralarını, birinci şiir kitabı heyecanı takip etti. 1989’da yayımladığı birinci şiir kitabının adı “Makiler” oldu. Ona, bu ismi Cemal Süreya vermişti.
Ardından “Antik Acılar”, “Kaza Süsü”,”62 Tavşanı” şiir kitapları geldi.
Şiir, Sunay’ın ruhunun en büyük gereksinimiydi demek tam yerinde bir saptamaydı. Husus şiirse, Sunay, kabına sığamıyordu. 1989’da, “Yeni Yaprak Dergisi”ni işte bu heyecandan aldığı cüret ile çıkardı. Sonra 1990’da çıkardığı dergiye de “Olmaz” adını verdi.
Orhan Veli’nin izinde
Sunay’ın şiir ismine güçlü bir refleksi vardı. Anlık olaylara dayanan ve çoklukla kısa şiirler yazıyordu; tıpkı Orhan Veli üzere. Orhan Veli’nin sürdürücüsü olacaktı…
Yumuşak, lirik bir tonu vardı şiirlerinin. Bilhassa inceden yergilerinde o kadar rahattı ki…
Belki Orhan Veli’nin sürdürücüsüydü; lakin bir yandan Cemal Süreya’nın da etkisindeydi. Bu şiirlerde de, lisan oyunları yapıp küçük alaylarla şaşırtıyordu.
Şiirleriyle daima ilgi çeken Sunay, özel şairlerin izinde yürüttüğü seyahatine ödüllerle başlamıştı aslında. 1987’de Noktalı Virgül yapıtı ile “Halil Kocagöz Şiir Ödülü”; 1990’da da, Makiler şiiri ile “Orhon Murat Arıburnu Şiir Ödülü”ne layık görüldü.
İlk ve sonsuz aşk
Sunay, birinci aşkını tattığında 19’undaydı. Üniversiteye başlayalı birkaç ay olmuştu. Bir sonbahar akşamüstünde, arkadaşı Gülay ile otobüs durağına yanlışsız yürürken Gülay, durakta bekleyen sırtı dönük iki kızı gördü. Tanımıştı arkadaşını; “Belgin” diye seslendi. O an, dünyasını güzelleştireceğinden habersiz, bu hoş kıza bakakaldı Sunay. Uzun sarı saçları ve bej pardösüsüyle Belgin de gülümseyerek karşılık verdi bu bakışa. Gözlerindeki ışıltı, adeta büyülemişti Sunay’ı. 17’sindeydi.
Sunay Akın’ın yıllar sonra lisana getireceği üzere onlarınki mahalle kültürüyle beslenmiş bir aşktı. Nasıl zordu aşklarını yaşamak ve nasıl da lezzetliydi. 26 Ocak günü, Edebiyat Fakültesi’nin koridorunda Sunay, arkadaşlık teklif ettiğinde Belgin, kabul edeceğini, ancak hiçbir yere gidemeyeceklerini, yalnızca okul, otobüs ve vapurda görüşebileceklerini söylediğinde bile her şeye bedeldi işte. Her gün okuldan Belgin önde, Sunay geride çıktılar; otobüs durağında buluştular. Otobüsten evvel Belgin, sonra Sunay indi. Tekrar Belgin önde, Sunay geride iskeleye yürüdüler. Vapurda yan yana oturmak ne büyük şanstı…
Bu tertip bu türlü 4 sene devam etti. Nihayet bu hoş aşkı evlilikle taçlandırdılar. Kadıköy Evlendirme Dairesi’nde evlendiklerinde ise, Sunay 23, Belgin 21 olmuştu. Onları kutlamaya gelen davetliler ortasında Cemal Süreya da vardı.
Bu evlilikten Ozan ve Ilgın ismini verdikleri iki çocukları oldu. Birinci aşkları, sonsuz aşkları olmuştu…
Başka hayaller peşinde
Tuncay Beyefendi, İstanbul’a geldiklerinde büyük oğlu Kutay ile birlikte bir inşaat şirketi kurmuştu. Oğullarının geleceğini düşünüyor, vakti gelince şirketin başına onlar geçsin istiyordu; ancak gel gör ki, Sunay’ın aklı, kitaplar yoluyla dalıp gittiği hayallerdeydi. Daima kitap okuyor, araştırmalar yapıyor, apayrı planların gölgesini takip ediyordu.
Zaman geçti, Sunay evlendi, çocuğu oldu. Birtakım günler oğlu Ozan’ı da yanına alıp gitti şirkete. Odasına girer girmez kapıyı kapatıyor, yeşil kanepesine uzanıp kitaplarında uzun bir seyahate çıkıyordu. Ozan’a da ufacık uzunluğuyla masa başında inşaatçılık oynamak düşüyordu.
Gündüz ofiste kitaplara dalan Sunay, geceleri de sabahlara kadar dört duvarı kitaplarla çevrili odasında hiç durmadan daktilo başında oluyordu. Belgin, daima destekçisi oldu. Yeniden de sabahın dördünde yükselen daktilo sesi, onu delirtmiyor değildi.
Sunay’ın hayalleri değişikti. Onun yolu öbür, yokuşları oburdu. Yalnızca kendi çocuklarını değil, ülkesindeki her bir çocuğun geleceğini sıkıntı ediyordu. İşte bugünün Sunay Akın’ı aslında bu hayalden doğdu. O, yalnızca bir şair olmayacaktı. Haftanın bir gecesi evindeyse, altısını Türkiye’yi gezerek, Anadolu’daki çocuklarla buluşarak hayalinin çıkış noktasını keşfetmeye hazırlanıyordu…
Hedefine adım adım
Türkiye’yi, dünyayı gezdi Sunay; gezdikçe de ülkesindeki eksikleri ve yapabileceklerini not alıyordu. Hepsinin sonunda fark etti ki, ülkesinin bir hafızası yoktu. Çocuklar, kendisini var eden tarihindeki pahaların farkında değildi. Her şeyi yalnızca bilgi olarak biliyor; ancak hiçbirini tanımıyordu. Zira eksik olan şuydu; okumuyordu.
Madem onlar okumuyordu, “Öyleyse ben okurum, anlatırım” fikriyle düştü yollara bu kere. Ülkemizi karış karış gezdi; kıssalarını anlattı.
Babası yeni binaların inşası için bir inşaat şirketi kurmuştu; lakin Sunay, çocuklara yeni bir gelecek inşa etmenin peşine düşmüştü. Her şey evvel bir hayal, sonra da gerçek oluveriyordu. Rol model aldığı annesinden gördüğü ne varsa, üstüne katacak ve o da aktaracaktı. Gülen yüzü, yumuşacık sesiyle, her çocuğa bir bellek oluşturmanın peşine düştü. Şimdi yeni başlamıştı; ne çok şey vardı yapacağı…
Oyuncak Müzesi
Sunay, bundan yirmi yıl evvel iş seyahatlerinden birini Almanya’ya yaptı. Nürnberg’de gezdiği oyuncak müzesi, bugüne dek kurduğu hayallerin karşılığı üzere duruyordu karşısında. Zira orada gezerken gezdiği yalnızca bir müze değildi. O, aslında çocukluğunda, geçmişinde kurduğu her bir düşün içinde gezintiye çıkmıştı.
Bir antikacıdan beyaz oyuncak atını aldı, bindi ve ülkesine döndü. Çocukların beyaz atlı prensi olmak için attığı birinci adımdı bu.
Eve döndüğünde bavulunu açmaya başladı Sunay’ın. Yıpranmasın diye gazete kağıdına sarılmış beyaz at ile birinci o vakit karşılaştı Belgin. “Bu antika oyuncakla ne yapacaksın?” diye sordu şaşkınlığını gizleyemeden. Sunay kararlılıkla, “İstanbul’da bir oyuncak müzesi açacağım. İşte bu da o müzenin birinci oyuncağı” dedi ve başladı yolculuk…
Sonra gazete yazıları, kitapları, tiyatro şovları, radyo ve televizyon programından kazandıklarıyla antika oyuncaklar almaya devam etti. O denli ki birkaç sene sonra konutuna sığmaz oldu bu oyuncaklar. Sonra anne ve babasının boş bir odasına yerleştirmeye başladılar. O gün, o odada İstanbul Oyuncak Müzesi doğdu aslında. Bundan sonra her yeni oyuncak aldığında anne ve babasının kapısını çaldı.
Sonra o kapı, en manalı olacak tarihte, 23 Nisan 2005’te kapılarını gelip görmek isteyen herkese açtı. Bu müzeyi kurmak için yaşadığı tüm süreci ise sorulduğunda şu cümlelerle anlatacaktı:
“Oyuncak müzelerinde düşlerin ve hayallerin tarihi var. İnsan evvel hayal eder sonra gerçekleştirir. Her şey hayallerle başlar. Ben bunu gördüm ve çok etkilendim. Sonra oyuncağın tarihini araştırdım. Oyuncakla ilgili kitaplar okudum. Kütüphanelerde araştırmalar yaptım ve ülkeme bir oyuncak müzesi kazandırmak istedim. Bir sanatçı, muharrir olarak; gösterilerimden, sahne oyunlarımdan, kitaplarımdan, yaptığım televizyon programlarımdan kazandığım her şeyle de gördüğünüz bu oyuncakları satın aldım”.
İnsanın hayalini kurduğu şeyi plana dökmesi, dünyaya geliş hedefini keşfettiğinin en hoş göstergesi kuşkusuz. Kız Kulesi’ne duyduğu hayranlık, çocukların geleceğine duyduğu tasa, oyuncak müzesi ve daha yapacağı birçok çalışmanın ışığında bir Sunay Akın geçiyor bu dünyadan…
İyi ki…
Damla Karakuş
[email protected]
Not:
Biyografisini okumak istediğiniz şahısları lütfen bizimle paylaşın.
Instagram: biyografivekitap
